رێکخراوی ئازادبوون بۆ تواناسازی، تاکگەرایی و پەرەپێدانی توانا مرۆییەکان
Search
Close this search box.

شەڕی حووتەکان

Facebook
Twitter
LinkedIn

پەیکار عوسمان

(هەڵە)
کێشەی هەڵە لە کردنیدا نیە، لە ڕاست نەکردنەوەیدایە. ئاخر زۆر شت، لەناو مومارەسەو “لە کردندا” دەرئەکەوێ کە هەڵەیە. ئا لێرەشدا هەڵە نەك کێشە نیە، بەڵکو خزمەتی بەردەوامیی ژیان و پێشخستنی مەعریفەی ئینسان ئەکاو نەزانراوێکی بۆ ئەکات بە زانراو. بەڵام کاتێ ئەم “هەڵە زانراوە” ڕاست ناکرێتەوە، ئیتر ئەمە کێشەیەکی ڕوخێنەرەو وەکو هەڵەی یەکەم نیە، کە کێشەیەکی دروستکەرە. بەڵێ یەکەمیان ژیانەو دروستکەرە، چونکە ڕۆشنکەرەوەی حەقیقەتێکەو دووەمیان مەرگەو ڕوخێنەرە، چونکە ئینکاری حەقیقەتێکە!
ئایا بەردەوامیی ئێمە لەسەر شۆڕشی چەکداریی، ژیانەو بیناکەرە، یان مەرگەو ڕوخێنەرە، بەڵام ئینکاری ئەم حەقیقەتە ئەکەین؟
(حەقیقەت)
یەعنی کێشەکە لە “هەڵە” خۆیدا نیە، بەڵکو پەیوەستە بە ڕاستییەوە. ڕاستییش شتێکە، کە لەناو بووندا دەرئەکەوێ، بۆیە “بوون” هەیە. لەناو ژیاندا دەرئەکەوێ، بۆیە پێویستە ڕاستەوخۆ لەگەڵیدا بژین و “خۆمان” بەریکەوین. لەناو خۆتدا ڕۆشنئەبێتەوە، بۆیە تۆ هەیت و بەرپرسیاریت. لەناو ئاگاییدا ئەدرەوشێتەوە، بۆیە ناگایی، خیانەتە لە ڕاستی.  
(دابڕان)
یەعنی ڕاستیی چەقەو تۆ بۆ ئەوەی، دایمە شەبەکەو هەبێ و  کونێکت بیت لەگەڵییدا، نابێ لێگەڕێ ی هیچ شتێك، لە “ڕاستەوخۆیی” داتبڕێ و لەڕێگەی ئەوەوە پەیوەندی لەگەڵ ڕاستییدا بگریت. بوونی شتێك لەنێوان تۆو ڕاستیدا، یەعنی پچڕان و نەمانی پەیوەندی تۆ بە ڕاستییەوە. گەڕانەوەی تۆ بۆ “بڕیاری پێشوەختە”، یەعنی پچڕانت لە “ئێستا”. ڕاستییش هەمیشە فرێشەو لە ئێستادایە. ئەوەشی کە لە تۆدا “فرێشە و ئێستایە”، ئاگاییەو تۆ ئەبێ عاقڵانەو ئاگایانە، لەگەڵ ڕاستیی خۆیدا ڕووبەڕوو ببیتەوە، نەك مەستانەو نائاگایانە، لەگەڵ پێناسە کۆنەکەی دوێنێیدا!
(مێگەل)
بۆ ئەوەشی هەست نەکەیت، کە لە ڕاستی دابڕاویت، حیزبەکان و ئایدۆلۆژیاکان، ڕاستی بەدیلت بۆ دائەتاشن و لێرەوە، لە بوونی ئاگایانەی خۆت، داتئەبڕن و ئەوخەنە ناو بوونی مێگەلانەوە. ئیتر لەبری (خۆت و ڕاستەوخۆیی و ئێستا)، (مێگەلەکەو دوێنێ و پێناسە پێشوەختەکە) بەر ڕاستی ئەکەوێ و ئیتر خۆت هەرگیز بەری ناکەویت! 
(ئازادی)
کاتێکیش حیزب و ئایدۆلۆژیا، (پێناسەی پێشوەختەو بتی ڕاستیی) ئەخاتە بەردەمت، بۆئەوەیە کە بیپەرستی و مەستانە تەسلیمی ببیت و دەمارگیرانە بەرگری لێبکەیت. بەڵام کاتێ خۆت ئەکەویتە ناو ڕاستییەوە، ئیتر ئازادانەو ئاگایانە، بە ئیرادەی خۆت دەستی پێوە ئەگریت، نەكئەوەی بەشێکبیت لە جەستەی مێگەلێك و لەوێوە  ئاڕاستەبکرێیت!
(بەرپرسیارێتی)
یەعنی تۆ، بۆ ئەوە هەیت، کە ئاگابیت و ئازادانە بەرپرسیارێتی حەقیقەت هەڵگریت. چونکە ئا بەوە ئەکەویتە ناو مرۆڤبوونی خۆتەوەو ئەگەر وانەکەیت خیانەتت لە بوونی مرۆیی خۆت کردوە. بەڵام لەناو مێگەلدا هەرگیز تۆ ناکەویتە ناو بوونی مرۆڤانەی خۆت، چونکە لەوێدا ئاگایی و ئازادییت نیە، کە پێشمەرجی مرۆڤبوونتەو لێرەدا تەنیا ئەداتێکی شەڕەکانی مێگەلەکەیت و هیچی تر. ئەوەشی کە لەناو مێگەلدا ئەیکەیت، لە ئیرادەی خۆتەوە نیە، بەڵکو لە جوڵاندن و ئاڕاستەکردنی مێگەلەکەوەیە، کە تۆش بەشێکیت لێ ی.
(شەڕ)
یەعنی تۆ، کە پێشوەخت بڕیارت یاوە، کە هەمیشە پارتی ڕاستەو ئەویش کە پێشوەخت بڕیاری یاوە، کە هەمیشە پەکەکە ڕاستە،،  ئیتر لەڕاستیدا ئەم شەڕە هی ئێستا نیەو هی ئەو ساتە ناهۆشیارییەیە کە بڕیارە هەڵەکەت تێیدا داوە. تاکو راستیشی نەکەیتەوە، هەر لەوێدایت و شتەکانیش هەر دووبارە ئەبنەوەو ئەمجارەش نەبێ، جارێکی تر، شەڕەکە هەر ڕووئەدا. 
لەڕاستیدا ئەوەی هەیە، پەیوەندی بە دوژمنیشەوە نیە، بەڵکو پەیوەندی بە دوو عەقڵیەتەوە هەیە، کە دووان نیەو هەر یەكێکە. مەسەلەکەش ئەوەنیە کە ئەم دوو فۆڕمە مێگەلییە (خێلەکی و ئایدۆلۆژییە) کامیان ڕاستن. مەسەلەکە ئەوەیە کە مێگەل خۆی هەڵەیەو ناتوانێ ڕاست بێت. چونکە کەرەستەی گەیشتن بە ڕاستیی ئەکوژێت، کە عەقڵ و ئازادیی ئینسانەو ئەیخانە ناو گرێ و وەهمی بڕیارە پێشوەختەکانەوە. بەم شێوەیە، ئیتر هەمووی لە بڕیارە پێشوەختەکەی دوێنێدایەو کەس نایەتە دەرەوە بۆ ناو عەقڵ و بۆ ناو ئێستاو بۆ ناو ڕاستی. هەمووی لە شوێنێکدایە، کە ئەوێ ڕێك یەعنی جەهل و دەمارگیری و “شەڕ”. ئیتر دوژمنیش نەبێ، شەڕەکە خۆی هەیەو هەر ڕووشئەدا. 
(چەقین)
ڕۆژێ لەگەڵ ساواك و شاو خومەینی، ڕۆژێك لەگەڵ دەبابەی بەعس، ڕۆژێك لەگەڵ میت و سوپای تورکیا.. بۆچی پارتی، بەردەوام خیانەتەکانی دووبارە ئەکاتەوەو بە کوردایەتیش ئەیفرۆشێتەوەو کڕیاریشی هەیەو مێگەلێك هەر ئافەرینی بۆ ئەکات؟ 
ڕۆژێك بە کاولدانی سوری ئامەدو جزیرەو شێرناخ، ڕۆژێك بەکاولدانی شارێکی ڕۆژئاوا، ڕۆژێ بەکاولدانی گوندێکی باشور.. بۆچی پەکەکە بەردەوام هەڵەکانی دووبارە ئەکاتەوەو بە شۆڕشیش ئەیفرۆشێتەوەو کڕیاریشی هەیەو مێگەلێك هەر ئافەرێنی بۆ ئەکات؟ 
شەڕەکانی ناوخۆ، گەندەڵی و تاڵانییەکان، خۆخۆریی و خیانەتەکان.. ئەمانە بۆچی بەردەوام دووبارە ئەبنەوە؟ کورد بۆ ناتوانێ پرسیار بخاتە سەر شۆڕش و گرێ ی چەك بکاتەوە؟ بۆ ناتوانێ گرگنییە کەسی و خێلەکی و حیزبی و ئایدۆلۆژییەکانی تێپەڕێنێ و بگاتە شتە باڵاو گشتییەکان؟ 
وەڵامەکەی زۆر سادەیە،، چونکە هەموو ئەوانە بە عەقڵ ئەکرێ و کاتێ مێگەلەکان و حیزبەکان و ئایدۆلۆژیاکان، ڕێك مەکینەی گەورەی لەکارخستنی عەقڵن، ئیتر کورد پرسیارەکانی بەچی بکات و هەڵەکانی بە چی ڕاست بکاتەوە؟ 
(چارەسەر)
کێشەی کورد، دوژمنەکانی نیە، مێگەلەکانیەتی. چارەسەر پێنانی هەر یەکێکە بە مێگەلەکەی خۆیداو پێنانی هەمووشمانە بە کۆی مێگەلەکاندا. ئێمە تەنیا بەوە باڵائەکەین و بەرزئەبینەوە، کە پێ بنێین بە گرگنییەکانی خۆماندا. کورد لە وجودی بتەکانی و گرێکانی و دۆگماکانی و مێگەلەکانیدا، ناتوانێ لە دوژمنەکانی ڕزگاریی ببێت. کورد لەناو عەقڵی بیرکەرەوەو ڕەخنەییداو لە وجودی تاکە هۆشیارەکانیدا، ئەکەویتە ناو خۆی و ناو ئێستاو ناو ئازادی. دواجاریش ئا ئەمانەن کە ئەتوانن گفتوگۆو کاری پێکەوەیی بکەن و شتێك بە شتێ بکەن، نەك وەهم و مژدەو فشەی پەرتەکان و هەر مێگەلێك بەجیا.
(کراسەکە)
چارەسەری کورد گەڕانەوەیە بۆ عەقڵ، نەك دروستکردنی مێگەلی زەبەلاحی هەژموونگەراو تاكڕەهەند، کە دواجار ئەم مێگەلانە هەر ئەدەنەوە بە یەکداو هەر ئەچنەوە قازانجی دوژمن. ئەو کراسی دەوڵەتەی کە پارتی بە قیاسی خۆی بۆ هەمووانی ئەدوورێ و ئەو شۆڕشەی کە پەکەکە بە قیاسی خۆی بۆ هەمووانی ئەدوورێ و ئەو دەستورو چاکسازییەی کە هەر یەك بە بەری خۆی بۆ هەمووانی ئەدوورێ.. ئەمانە هەمووی هەر گرگنییەو هیچی باڵاو ڕاستەقینە نین. ڕێك بەعەکسەوە، وازهێنان لەو نەزعە گرگنانەیەی کە کاڵای خۆت بکەیت بە بەری هەموواندا، ئا ئەوە چارەسەرەکەیەو شتە باڵاو ڕاستەقینەکانی لێوە دێت.
(حووت و ماسی)
چارەسەر یەکترقبوڵکردن و داننانە بە یەکترداو ئەوەی کە پارتی پەکەکەی پێ هەزم ناکرێ و ئەوەی کە پەکەکە پارتی پێ هەزم ناکرێ، نە مەسەلەی خیانەتەکانی پارتییەو نە مەسەلەی هەڵەکانی پەکەکەیە. ئەمانە تەنیا بیانووە، بۆ دوو حووت، کە هەریەکەیان ئەیەوێ هەر چوار پارچەکە قووتبداو هیچیان نایەوێ تەنیا ماسییەكی ناو ئاوەکە بێت. ئەمیان ئەیەوێ هەموو کوردی دنیا بکات بە غوڵام و نوکەری بنەماڵەیەك و ئەویان ئەیەوێ هەموو کوردی دنیا بکات بە عەسکەرو ڕۆبۆتی ئایدۆلۆژیایەك.
(نمونەیەك)
کۆمەڵەو دیموکرات، زۆرجار گاڵتەیان پێئەکەین، بەڵام لەڕاستیدا پیویستە سوپاسیان بکەین! ئەگەرچی ئەوانیش، بۆ ڕۆژهەڵات، هەر حووتن و دنیایەك خەلەل و کەموکوڕی و کێشەیان هەیە، بەڵام بۆ سێ پارچەکەی تر، نەبوون بە حووت و لەهیچ پارچەیە فەرعیان نەکردۆتەوە ململانێ ناوخۆییەکانی ئەوێ گەرم بکەن. کوڕو کچی هیچ پارچەیەکی تریان نەداوە بە کوشت.. گرنگە کۆنگرەیەکی نەتەوەییمان هەبێ، “ئا لەم ڕەهەندەوە” نموزەجی کۆمەڵەو دیموکرات، بکاتە نموزەجی هەر چوارپارچەکەو سیاسەتی (هەژمنگەرایی حووتیی) تەحریم بکاو پارتی و پەکەکەش، هەردوکیان بخاتەوە ناو دۆخی ئاسایی خۆیان، کە دۆخی ماسیبوونە. 
لەڕاستییدا کوردستان ئەگەر ئازادیشبێ و چوار دوژمنەکەش لەئارادانەبن، تەنیا وجودی حووتەکان و سیاسەتی حووتیی، بەسە بۆ ئەوەی کورد ئەوکاتیش ئیسراحەت نەکات. وەکچۆن دوای ڕاپەڕین، لە حووتەکەی بەغدا نەجاتمانبوو، بەڵام هەر نەحەواینەوەو گیرۆدەی دوو حووتەکەی خۆمان بووین!
(خولاسە)   
تا حووتەکان نەبنەوە بە ماسی، کێشەی کورد لەناوەوە چارەسەر نابێ و تاکو لەناوەوەش چارەسەر نەبێت، لە دوژمنەکانی دەرەوە ڕزگاری نابێت. حووتەکانیش خۆیان لەخۆیانەوە نابنەوە بە ماسی و تا بۆیان بلوێت هەر وا لێیئەخوڕن. حوتەکان لەوێوە ئەبنەوە بە ماسی، کە ئیتر تۆ ببیتەوە بە خۆت و  چیتر دۆخی مێگەلیی قبوڵنەکەیت و چەپڵەلێدەرێکی هەمیشەیی کەس نەبیت. بەڵکو خاوەنی بۆ و نا و ڕەخنەو پرسیاری خۆت بیت و ئەگەریش بۆت قورسە دەستت لە حیزبەکەت بەرببێت، کێشە نیە، چ حیزبێکیت هەر ئەوەبە، بەڵام هەر هیچنەبێ ڕەخنە لە دۆخە حووتییەکەی بگرەو تەنیا ستایشی دۆخە ماسییەکەی بکە.

هاوشێوە