گەشەکردنی تاک بەرەو کام ئاڕاستە دەڕوات؟
تروپێرت شێلب وەرگێڕانی: ژیر دانا لەم سەردەمەی ئێستادا، تاکگەرایی هەتا بێت زیاتر بەرەوپێش دەچێت و بەردەوام گەشە دەکات. ئەوەیش زیاتر بەهۆی پێشکەوتنی تەکنەلۆژیا و کەمبوونەوەی
تروپێرت شێلب وەرگێڕانی: ژیر دانا لەم سەردەمەی ئێستادا، تاکگەرایی هەتا بێت زیاتر بەرەوپێش دەچێت و بەردەوام گەشە دەکات. ئەوەیش زیاتر بەهۆی پێشکەوتنی تەکنەلۆژیا و کەمبوونەوەی
بەشی (٢) و کۆتایی پیتەر ئۆگەستین لۆلەر وەرگێڕانی: ژیر دانا بە بڕوای بێڵا، چارەسەری ئەو پەژارە و خەمۆکییەی کە تاکگەرایی دروستی دەکات، ئەوەیە کە کۆتایی
ههندرێن بهرایی ههر له کۆتاییهکانی نهوەتەکان و به تایبهتیش دوای رووخانی رژێمی بهعسییهوه، بازاڕه ههمهتهرزهکانی جیهانگریی به شهپۆلگهلێک له مۆدهکانییهوه کۆمەڵگەی کوردستانی تهنییەوه. بهشێک لهو
پەیکار عوسمان یەکێ لە ماناکانی حوکمڕانی، قۆرخکردنی چەكە. ئەوەی کە کۆمەڵگا لە چەك داماڵرێ و چەك تەنیا بەدەست دەوڵەتەوەبێت. کەچی حوکمڕان و دەوڵەتمەدارەکانی ئێمە، خۆیان
نووسینی: ئهنتۆنی گیدنس وهرگێڕانی له ئینگلیزییهوه: ئێحسان نهزهت موستهفا (وانهكانی ڕیس ساڵی 1999: جیهانی ڕاكردوو بڵاوكردنهوهی: 7 ی نیسانی 1999 له پهیمانگهی “ڕۆیاڵی بریتانیای گهوره” بۆ ڕادیۆی
گێرت هۆفستێد وەرگێرانی: ژیر دانا دەکرێت بگوترێت کە سروشتی مرۆڤ بۆماوەییە، بەڵام کولتوور دەبێت بە فێربوون بەدەستبهێنرێت. دواجار تاکەکانی ناو هەر کولتوورێک، جیاوازن لە یەکتری
هیوا مەجید خەلیل هیوا مەجید خەلیل، دکتۆرا لە گەشەسەندنی سیاسی بە کۆتاییهاتنی سەدەکانی ناوەڕاست (١٥٠٠ز) و سەرھەڵدانی شۆڕشی ڕۆشنبیری (ڕێنیسانس) لە ئەوروپا، گۆڕانکارییەکی ڕیشەیی و ھەنگاو
بەشی(١) پیتەر ئۆگەستین لۆلەر وەرگێڕانی: ژیر دانا ئەگەر ئێمە بە دیدگایەکی لیبراڵانەی مۆدێرن یاخود لیبراڵ دیموکراسییانە لە دۆخی ئێستای ئەمریکا و ئەمریکیەکان بڕوانین، ئەوا دەتوانین
سامانـی وەستا بەکر ئەم بابەتە کۆکراوەیەکە لە مێژووی پەیوەست بەکوردەوە، نەک تەنها وتارێک. مێژوو:بریتییە لە گێڕانەوە و نووسینەوەی ئەوەی لە رابردووا روویاوە، لێکۆڵینەوە لەسەر هۆکاری
هیوا محەمەد نامیلکەی ( کێشەی ژۆرنالیزم ) لە نوسینی وەلید عومەر چاپکراوی ڕێکخراوی ئازادبوون ٢٠٢١ە. ئەم بەرهەمە پڕ بە بارتەقای کێشە هەنووکەییەکانی سەردەمەکە نوسراوە، لەبەر
پەیکار عوسمان (هەڵە)کێشەی هەڵە لە کردنیدا نیە، لە ڕاست نەکردنەوەیدایە. ئاخر زۆر شت، لەناو مومارەسەو “لە کردندا” دەرئەکەوێ کە هەڵەیە. ئا لێرەشدا هەڵە نەك کێشە
مەریوان وریا قانع- ئاراس فەتاح لە چەند رۆژ و هەفتانەی رابردوودا پرسی دەستور پرسی گەرمی ناو میدیا حیزبیی و شەخسییەکانی خێزانە سوڵتانییەکانی ھەرێم بوو، بە
كوردۆ شابان هەر لەبەر ئەوەی هەین، لێرەین، لۆجیكێك لە هزری هەمووماندا دەخولێتەوە كە بە پرسیارێك هروژممان بۆ دەهێنێت، بریتییە لەوەی: مادام هەین، كەواتە مانایەكی هەیە،
سەردار عەزیز ئاراستەکردنی ئەم پرسیارە ئاڵۆزە. ئەوە کێیە دەپرسێت، ئەو کەسەی کە بەشێکە لە ئەو ئێمەیە، بەڵام لە دەرەوەی ئەو ئێمەیە، دەربارەی توانای ئەو ئێمەیە
ڕەهێل دزەیی زۆرێک لە فێرخوازان بە دەست لە بیرچووونەوەی بابەتەکان دەناڵێنن، دەڵێن “زۆرباش بابەتەکەم خوێندۆتەوە کە دەچم بۆ تاقیکردنەوە لەبیرم دەچێ” ئەمە ڕاستە هۆکارەکەی دەگەڕیتەوە
جهمشید بههرامی هونهر بهستێنی داهێنانی تاكه كهسیه. به مانای سهربهخۆیی بهرههمی هونهری( زهین ). ئهوهی كه مهبهستی دێكارت بووه بهو واتایهی كه له مودێرنیتی دا،
محەمەد کەریمخان، دکتۆرای زانستە سیاسییەکانی زانکۆی تاران کورتە لەسەردەمێکدا دەژین کە بەهۆی تەکنەلۆژیاوە گۆڕانی کۆمەڵایەتی خێراترە لەچاو جاران. لەناو لرفەی شەپۆلەکانی بەجیهانیبوون، بەتایبەتی هاتنی بابەتگەلی
ئەحمەد ڕەزا سێ تەوەری گرنگ، کە ڕاستەوخۆ پەیوەندیی بە ژیان و بیرکردنەوەی تاکەوە هەیە، شایانی هەڵوێستە لەسەر کردنن، کە میدیای ئێمە بە گشتیی، دەستەپاچەیە لە
فاروق ڕەفیق بێ ڕووپامایی و ڕاشکاوانە دەڵێم نەخێر، سەد جار نەخێر. ئێستای ئەم جڤاتە چ لە ڕووی فیکری و چ لە ڕووی سیاسی و ڕۆحی
بیجو دۆمێنیک وەرگێڕانی: ژیر دانا مرۆڤەکان هەمیشە بە کۆمەڵایەتیترین ئاژەڵ دانراون. بەڵام لەم ماوەیەی دواییدا و لە دوای بڵاوبوونەوەی ڤایرۆسی کۆڤید ١٩، بەشێکی زۆر لە
عەبدولڕەزاق محەمەد زنجیرەى یەکەم ئەم چەمکە، وێڕای تازەیی لە نێو فەرهەنگی زانستە کۆمەڵایەتییەکاندا، بەڵام پێگەی خۆی بە ڕاددەیەک جێگیر کرد کە وەکو “چەمکێکی کلیلی” لە
پاتی لێنارد وەرگێڕانی: ژیر دانا نووسەرێکی وەک جۆن ستیوارت میڵ بۆ ئەوەی کە پڕەنسیپەکانی خۆی دەربخات دەربارەی سیاسەتی ئابووری و ڕەخنەگرتن لە پەیڕەوکردنی تاکە سیستەمێک،
نزار سابیر بەشی دووەم. ئیسلامی سیاسی و تازەشاری مەحافەزەکار برادەرێکم لە ناواخنی گفتوگۆدا کاردانەوەی ئیسلاميیەکانی بەرانبەر سەماکەی سەهۆڵەکە وەک “ڕەدفیعلی لادێیەکان” وەسفکرد. خۆم خەڵکی سلێمانیم
سەردار عەزیز پیش ئەوەی وەڵامی ئەو پرسیارە بە ئەرێ یان نەرێ بدەینەوە، لەوە گرنگتر ئەوەیە ئەو چوارچێوەیە بزانین کە ئێمە تیایدا بیر لە پرسێکی وەها
دەقی وتاری جێنین پلاسخارت، نوێنەری سکرتێری گشتیی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ عێراق میوانانی بەڕێز، ئامادەبووانی خۆشەویست، دەمەوێت بە سوپاسکردنی زانکۆی کوردستان دەستپێبکەم بۆ بانگهێشتکردنم بۆ ئەم
نووسینی: دالیا ئەلعەقیدی وەرگێڕانی: ژیر دانا ئەنجومەنی ئابووری و کۆمەڵایەتی نەتەوە یەکگرتووەکان، وڵاتی ئێرانی کرد بە یەکێک لە ئەندامانی ئەنجومەنەکە. هۆکاری ئەم بە ئەندام بوونە
نزار سابیر بەشی یەکەم. ئیسلامی و عەلمانی ماوەیەکی کەم لەمەوپیش ئیسلامییەکان لەبەرانبەر سەمایەکی عەفەوی کچ و کوڕێکی گەنجدا لە شەقامی سەهۆڵەکەی سلێمانی هەرایەکی گەورەیان نایەوە
کەمال میراودەلی چالاکی لە رێگای دەستی خەڵکی ترەوە چالاکی نییه، بوونە مقاشە ئەمە وتارێکی تری کتێبی فەلسەفەی ئازادیی یە جیهانی دەرەوە ئەو کاتە جیهانی تۆیە
مەریوان وریا قانع یەکێک لە درۆ ھەرە گەورەکانی ناو ئەو حوکمڕانییە سوڵتانییەی لە ھەرێمدا دروستکراوە باسکردنی ئازادییە. ئازادیی لەم ھەرێمەدا ھەرچیەک بێت، پرنسیپێکی سەرەکیی نییە کە
سەردار حەمەڕەش نوسەری فەرەنسی، مۆنتێین ( 1533.1592Michel de Montaigne )، دەڵێت ؛ (مێشکێكی چالاکم پێ باشترە لە مێشکێكی پڕ). ئەم ووتەیەی بە مەبەستی ئەو کەسانە
عهتا قهرهداغی مێژووی دامەزراندنی حیزب لە كۆمەڵگای كوردیدا خەریكە دەبێتە سەدەیەك. ئاشكرایە حیزب دامەزراوەی كۆمەڵگەی مەدەنی یان كۆمەڵگەی شارە. بەڵام ئایا لەو سەدەیەی رابردوودا كۆمەڵگای
وتاری (سلاڤۆی ژیژەک) لە وۆڵ سترییتی شاری نیویۆرک. وەرگێڕانی لە ئینگلیزیەوە: ڕاڤین کامەران “ئەوان دەڵێن، ئێمە کەسانێکی دۆڕاوین. بەڵام دۆڕاوی ڕاستەقینە، ئەوانەن کە لە پشت
کنێر عەبدوڵڵا بێ گومان وەک هەموو چەمکێکی تری زانستی و بە هۆی فرەبواریی جیاجیای چەمکی ئازادییەوە، ناکرێت چەمکی ئازادی لە یەک پێناسەدا کورت بکرێتەوە. بە
حوسێن نازدار ئازادی بۆ پێشکەوتن و سەرکەوتنی مرۆڤ و کۆمەڵگا له هەموو بوارەکانی ژیاندا پێویستییەکی سەرەکییە. هەتا هەست بە بوونیئازادینەکەین، هەتا نەزانین کە ئازادیچ گەنجینەیەکیجوان
سەردار عەزیز لە شەقامی سەهۆڵەکە کچ و کوڕێکی لاو لە بەردەم کۆمەڵێک گەنجدا بە مۆدێلێکی ڕۆژئاوایی سەما دەکەن. ئەگەر ئێمە لە سەردەمی چاودێرییدا نەژیاینایە، سەردەمی
د. کامەران مەنتک مردن پڕۆسەیەكی سروشتیە، لەگەڵ پڕۆسەی لەدایك بووندا لەدیك دەبێت، لەنێوان لەدایك بوون و مردندا هێڵێكی باریك هەیە، كە پێی دەگوترێت ژیان، كاروانی
نووسینی: حافز غوەیل وەرگێڕانی: ژیر دانا زیاتر لە یەک ملیار خەڵک لە ٢٠٠ وڵاتی جیاوازەوە، لە هەفتەی ڕابردوودا یادی پەنجا و یەکەمین ڕۆژی جیهانی زەوییان
موحسین ئەدیب خاڵی هاوبەشی نێوان (مۆدێلەكان، سیاسیە پۆپۆلیستەكان، واعیزە دینییەكان)چییە؟ ئێستا لەهەموو سەردەمێك زیاتر شەڕی نێوان (بینەر) و (بینراو)ە، بینەر هەڵگری زۆر مانایە بەڵام زەقترینیان:
سۆران حەمەڕەش سەماکەی ئەم دواییەی سەهۆڵەکە و پێشتریش ڕووداوی هاوشێوەی ئەوە، بەداوی خۆیدا کۆمەڵێک بۆچوونی گشتی بەدوای خۆیدا هێناوە. ئەوانەی کە دژی سەماکردنەکە وەستاون دەڵێن
سەردار عەزیز گەشەی ئابوری لەئەو جێگایانەی کە لەسفرەوە دەستپێدەکەن چەند قۆناغیکی هەیە، مامەڵەکردن و تێپەڕاندنی ئەم قۆناغانە بەکۆمەڵێک هۆکاری زۆرەوە پەیوەستە، وەک پەیوەندی بەئابوری جیهانییەوە،
جەعفەر عەلی (١) خۆشباوەڕی ئەوەیە بەر لە روانین و بیرکردنەوەی قوڵ، تا ترۆپکی ئومێد رۆیشتبیت. بۆ پارچە پەڕۆی رەنگاوڕەنگ و دروشمی پۆپۆلیستییانە، فرمێسک لە چاوی
عهتا قهرهداغی ئایا پهیوهندیی نێوان دابونهریت و سیاسهت چۆن دیاری دهكرێت؟ ئایا كام لهم دووانه له كۆمهڵگهدا كاریگهریی ئاشكرا و لهبهرچاوی لهسهر ئهوی تریان ههیه؟
مەریوان وریا قانع- ئاراس فەتاح یەکێک لەو پرسیارە سەرەکیی و بنەڕەتییانەی فیکری ڕەخنەیی دەیکات، پرسیارە دەربارەی بە خود خۆی و بەو کەسەی کە ھەین. ئەو
پەیكار عوسمان (کوشتنی سیاسەت) کاتێ کە ئێمە پێمانوایە، سیاسەت یەعنی فڕو فێڵ و دزی و درۆو، ئیتر لەسەر ئەرزی واقعیش، هەر سیاسەتێکی لەو جۆرەمان ئەبێ
ئالان ڕۆک وەرگێڕانی: ژیر دانا منداڵان لە سەرتاسەری جیهان بەدەست ئاکامەکانی جەنگەوە دەناڵێنن. ئەوان بە بەردەوامی دەکوژرێن، بە زۆرەملێ شەڕییان پێدەکرێت، یاخود توندوتیژییان بەرامبەر دەکرێت.
حەمید دەباشی وەرگێڕانی: ژیر دانا جارێکی دیکەیش، کۆمەڵێک ئەندامی بێتاوانی تری گروپە کەمینەکان، بوون بە قوربانی هێرشێکی چەکداری لەناو ئەمریکادا. تەنها لە ڕۆژی ١٦ی مانگی
د. كامەران مەنتك باڵادەستی بنەماڵە سیاسیەكان، كێشەیەكی گەورەی ئەمڕۆی مرۆڤایەتیە، بەتایبەتی لەرۆژهەلاتی ناوەڕاست و جیهانی سێیەم، زۆر لە وڵاتان بەدەست ئەو بنەماڵە سیاسیانەوە دەناڵێنن، كە
سۆران کۆستە ئەگەر هزر (عەقڵ) ئەو ڕەقەواڵەیە (Hardware)ـە بێت لە ماشێنی کۆی سیستەمی بیری مرۆڤدا و مرۆڤ بەهۆی ئەم ماشێنەوە لە گیاندارەکانی تر جیابکرێتەوە، ئەوا
عهتا قهرهداغی کاتی باسی کەسێتی دەکرێت وێنەی مرۆڤ وەکو بوویەکی بەرجەستە خۆی نمایش دەکات، کە دەشێ مەبەست کەسێتی تاکەکەس بێت یان کەسێتی دەستە و گروپ
سەردار عەزیز زۆرجار گلەیی و گازندە دەبیستم کە بۆچی ئەم قونسوڵخانە یان ئەو باڵوێزخانە لە سەر پرسێک دێنە قسە و لە سەری پرسی تر بێدەنگن.