پێشهاتە هەرە مەترسیدارەکە لە پێشمانەوەیە!
نووسین: بورھان أ. یاسین
هەموو شارستانێتییەك كە دروستبووە، ئەقڵانییەكان دروستیانكردووە، ئیتر با ئەو ئەقڵانییەتە ئیمپراتۆر و پادشا بووبێت، با ستەمكارو زۆردار بووبێت. شارستانییەت بە كەسانی دەست و پێ سپی
دارا ئەنوەر زۆراب / کۆمەڵناس دەکرێت بوترێت لەبابەتی ستیرۆتیپی دا کە پەیوەندیدارە بە ئینسانەوە، ئەوەی سۆسیۆلۆژیا لە فەلسەفە جیادەکەتەوە، ئەو دیدە فەلسەفییەیە کە بڕوای بەدروستکردنی
بەشی سێیەم کریستین ڕۆس وەرگێڕانی: ڕاڤین کامەران ڕیفۆرمی پەروەردە و فێرکردن تیۆرییە کۆمەڵناسییەکانی بۆردیۆ و پاسێرۆن بۆ هەمووان شتێکی [بۆ گوتن] هەبوو. بۆ خوێنەرە ڕۆشنبیرەکان،
چنار عەزیز خێزان بە یەکەمین فێرگەی منداڵ دادەنرێت، کە تیایدا فێری ڕەوشت و هەڵسوکەوت و پەروەردەیەکی گونجاو دەبێت. لەو فێرگەیەدا، زانست و زانیاریی وەردەگرێت و
لیۆ شتراوس وەرگێڕانی: ڕاڤین کامەران واتای بنەڕەتی فەلسەفە چییە؟ لە بنەڕەتدا فەلسەفە بریتییە لە گەڕان بەدوای حەقیقەت و گەڕان بەدوای دەستپێکی هەموو شتەکان: لەم مانایەدا،
بەشی دووەم کریستین ڕۆس وەرگێڕانی: ڕاڤین کامەران بۆردیۆ و کۆمەڵناسیی نوێ مێژووی تاقانەی هەر نەتەوەیەک ڕۆڵێکی بەکۆمەڵی سەبارەت بە بابەتی پەروەردە و فێرکردنی ئەو نەتەوەیە
ڕینەیت هۆڵوب وەرگێڕانی: ڕاڤین کامەران هەندێک گومان هەن کە پرس و بابەتی سەرەکیی گرامشین کە لە “نووسراوەکانی زیندان[1]” قسەی لەسەر کردبوون، ئەمانەش بریتین لە چەمکی
بەشی سێیەم بابەک ئەحمەدی وەرگێڕانی: ڕاڤین کامەران مۆدێرنیتە و ئەقڵانییەت ئایدۆلۆژیای مۆدێرنیزم بەدرێژایی سەدەکان هاوکات لەگەڵ بەمۆدێرنکردنی کۆمەڵگا ئەورووپییەکان دروست بووە. واتا هاوتەریب لەگەڵ گەیشتن
فەرزانە ئەمجەدی وەرگێڕانی: ڕاڤین کامەران پێناسە و ماهیەت و ڕۆڵی گشتیی زانستی کۆمەڵناسی، هەر لە سەرەتای دەستپێکی ئەم زانستەوە تاوەکو ئێستا پرسێکی مشتومڕئامێز و شایەنی
دارا ئەنوەر زۆراب/ کۆمەڵناس هەرچەندە لەناو کایەکانی سۆسیۆلۆژیا بەگشتی، جەختکردنە لەسەر ئەوەی بونیادی کۆمەڵگەیی وابەستەیە بە گۆڕانکاری لە بونیادە مادییەکاندا، بەواتای گۆڕانە مادییەکان دەبنەوە بە
بەشی یەکەم کریستین ڕۆس وەرگێڕانی: ڕاڤین کامەران [کتێبی ‘مامۆستای نەزان’ لە ساڵی ١٩٨٧ لەلایەن فەیلەسووفی فەڕەنسی، ژاک ڕانسێر، بڵاوکراوەتەوە و کتێبەکەش سەبارەت بە ڕۆڵی مامۆستا
بەشی دووەم بابەک ئەحمەدی وەرگێڕانی: ڕاڤین کامەران هزری ڕەخنەیی ڕەگوڕیشەی وشەی (کریتیک) کە لە سەرجەم زمانە ئەورووپییەکاندا بەواتای ڕەخنە دێت، دەگەڕێتەوە بۆ وشەی Kritesـی یۆنانی
دارا ئەنوەر زۆراب / کۆمەڵناس زیمیل تەنها سۆسیۆلۆجستێک نییەوبەس، بەڵکو پانتاییەکی فراوانی لە ناو سۆسیۆلۆجیادا هەیە، چونکە زمیل هەم وەک فکرێکی سۆسیۆلۆجی هەم وەک تیۆرسازکردەیەکی
شێری بێرمەن وەرگێڕانی: ڕاڤین کامەران لە جیهانی ئەمڕۆدا زۆر جۆری تازەی دیموکراسی لە ئارادایە، بەڵام زۆرێکیان وا دەرناکەوێت زۆر باش بن، بۆیە دەمەوێ ئەمڕۆ دەربارەی
ڕامین جەهانبەگلو وەرگێڕانی: ڕاڤین کامەران فەیلەسووفی سەدەی بیستەمی ئەمریکی، ئێمیرسن دەڵێت: “ئەو شتەی لە پێش ئێمە و لەدوای ئێمەوە ڕوودەدات، هێندەی ئەو شتەی لە دەروون
بەشی یەکەم بابەک ئەحمەدی وەرگێڕانی: ڕاڤین کامەران مۆدێرنیتە لە چەند دەیەی ڕابردوودا بۆتە بابەتی لێکۆڵینەوەی فەلسەفە. هەڵبەت ئەم لێکۆڵینەوە و باسانە سنوورەکانی کاری فەلسەفەشی تێپەڕاند
بەشی دووەم جەیمس ستێربا وەرگێڕانی: ژیر دانا ئازادی پێویستی بە یەکسانییە مافێکی گەردوونی بۆ خۆشگوزەرانی لای ئازادیخوازەکان مافە بنەڕەتییەکانی ناو ڕێبازەکەیان بریتیین لە مافی گەردوونی.
مەنسوور تەیفووری ١- لهش و دۆخی ئاوارته “بانگ بۆ ئهوهی که توندوتیژی و شهرعییهت یهکێکن، وهک ئهوهیه بڵێین ئهو دزه چهکدارهی من به ناچار کیفی پارهکهمی
هاوناز ڕەزا پێش ئەوەی باس لە لێهاتوویی منداڵان بکەین دەبێت بزانین منداڵ کێیە؟ منداڵ بە یەکێک لە گرنگترین توێژەکانی کۆمەڵگە دادەنرێت، هەر کەسێک تەمەنی لە
ڕۆڵف میڵباند وەرگێڕانی: ڕاڤین کامەران چەمکی دەوڵەت لە فەلسەفەی مارکسیزمدا گرنگییەکی تایبەتی هەیە، چونکە لە ڕوانگەی مارکسیستەکانەوە دەوڵەت وەک دامەزراوەیەک سەیر دەکەن کە زیاتر لە
سیۆبان لیۆنس وەرگێڕانی: ژیر دانا لە یەکێک لە زنجیرە تەلەڤیزیۆنەکانی کەناڵی بی بی سی بەناوی “کوشتنی ئیڤ”، پیاوکوژێکی ڕووسی لەگەڵ هاوڕێیەکیدا لە زیندان هەڵدێن. دوای
دەیڤد میلەر وەرگێڕانی: ڕاڤین کامەران لەڕاستیدا وەک دەزانین بەو سیستەمە سیاسییانەی وا ئێمە پێیان دەڵێین دیموکراسی، لە بەشداریی حکومەتدا تەنیا چەند ڕۆڵێکی زۆر سنووردار دەبەخشێت
لەپەراوێزی کەمپەینی “ناوی من ناوی دایکمە” عومەر محەمەد لەبەرایدا دەستخۆشی لە ئامادەکارانی کەمپەینەکە دەکەم، رێزی ئەوانەش دەگرم کە دژن یان تێبینیان هەیەو هێشتا ئامانجەکەیان لاڕوون
بەشی یەکەم جەیمس ستێربا وەرگێڕانی: ژیر دانا کۆمەڵگای دادپەروەرانە چییە؟ بۆ ئەوەی کە تێگەیشتنێکی پتەو و باشمان بۆ دروست ببێت لەسەر چەمکی دادپەروەری، پێویستە لە
بەشی سێیەم مارک ڤێرنۆن وەرگێڕانی: ژیر دانا ئەگەر بگەڕێینەوە سەر ئەوەی کە چۆن فەلسەفە کاریگەری بەسەر ئەم پێشکەوتنە ئایینیانەوە هەبووە، دەتوانین باسێک لە ئەفڵاتوون بکەین
كالیب ستڕۆم خوێندکاری دکتۆرایە لە زانکۆی داکۆتای ئەمریکا، و سەرپەرشتیاری توێژینەوەی خوێندکارانی زانکۆکەیە. وەرگێڕانی: ئاراس ئەنوەر یەکێک لە گەورەترین نهێنی و ڕازەکان، بنەڕەتی هزری مرۆڤە.
دارا ئەنوەر زۆراب كۆمەڵناس لەناو دونیای سۆسیۆلۆژی زیمیل کە بە ناوبانگترین سۆسیۆلوجیەكانی جێرمانە، تەنها ڕووداوەكان لە سۆسیۆلۆژیای زمیل ڕووداو گەلێكی كۆمەڵایەتی نین، بەڵكوو ئەوەی ڕوودەدات
بەشی دووەم مایکڵ فۆلەی وەرگێڕانی: ژیر دانا پەیوەستبوونێکی نوێ ڕەتکردنەوەی تاکگەرایی تەنها لە تیۆردا کار ناکات و دەتوانرێت بگوترێت کە لە پراکتیسیشدا کاری خۆی دەکات.
بەشی دووەم مارک ڤێرنۆن وەرگێڕانی: ژیر دانا بۆچوونەکەی ئەنتۆنی کێنی لەسەر سەرچاوەی دروستبوونی فەلسەفە و پەیوەستکردنەوەی بە ئەرستۆوە بەشێکی ڕاستی تێدایە. بەڵام من پێم وایە
بەشی دووەم ڕامین جەهانبەگلوو وەرگێڕانی: ڕاڤین کامەران لە سەرەتای باسکەماندا ڕەنگە لەگەڵ یەکەم بەرکەوتندا لەگەڵ چەمکی لێبوردن، بەر دیو و ڕەهەندە ئایینییەکەی بکەوین. واتا کاتێک
بەشی دووەم مارک وەینەر وەرگێڕانی: ژیر دانا سیستەمی خێڵ بە ڕەهایی خراپ نییە و بێبەش نییە لە چەندین خاڵی باش. لە باشترین سیفاتەکانی ئەم سیستەمە
بەشی یەکەم مایکڵ فۆلەی وەرگێڕانی: ژیر دانا بیرۆکەی ئەم نووسینەم ئەو کاتە بۆ هات کە لەناو سینەمایەک بووم و چاوەڕێی وەرگرتنی گەنمەشامی بووم. لەو کاتەدا
نەوزاد جەمال لەبەشی پێشوودا باس لە چەمکێکی گرنگی ئەمین زەکی کرا کە ئەویش ‘پێنەگەیشتن’ە. لەسۆنگەی ئەوەوە هەڵسەنگاندنی ڕووداو و شکستەکانی کورد دەبێت لەوێوە بخوێنرێتەوە. لەو
سلاڤۆ ژیژەک وەرگێڕانی: ئاراس ئەنوەر سلاڤۆ ژیژەک لە گۆڤارە سایتی https://jacobinmag.com/ دەنووسێت، تەقینەوەی قەیرانە ژینگەییەکانی ئەمڕۆ، دیمەنی واقعانەی کۆتا دەرچوونی مرۆڤایەتی نیشان دەدات. ئایا بڵێی
بەشی یەکەم مارک ڤێرنۆن وەرگێڕانی: ژیر دانا بۆچی ئێمە پێمان وایە کە فەلسەفە لەلای یۆنانییەکانەوە سەرچاوەی گرتووە؟ چونکە ئەگەر بگەڕێینەوە بۆ مێژوو، ئەوا بۆمان دەردەکەوێت
بەشی دووەم دارسیا نارڤەیز وەرگێڕانی: ژیر دانا بە بڕوای ئینگوڵد، یەکێک لە فاکتەرە هەرە سەرەکییەکانی پڕۆسەی گەشەکردنی تاک بریتییە لە فاکتەری بەخشینی خۆراک. بە جۆرێک
بەشی یەکەم ڕامین جەهانبەگلو وەرگێڕانی: ڕاڤین کامەران کاتێک سەیری مێژووی فیکری سیاسی دەکەین، دەبینین کە بابەتی یاسا هەمیشە پەیوەست بە جەوهەر و سروشتی ئەخلاقەوە قسەی
بەشی یەکەم مارک وەینەر وەرگێڕانی: ژیر دانا زۆرێک لە کۆنزەرڤاتیڤەکان ئەوەیان کردووە بە بەشێک لە بناغەی باوەڕیان کە ئازادی تاک تەنها لە کاتێکدا توانای سەرکەوتنی
نەوزاد جەمال بەم دواییە، چاپێکی نوێی ‘خولاسەیەکی تەریخی کوردو کوردستان’ محەمەد ئەمین زەکی بڵاوبووە. جیاوازی ئەم چاپە لەوانەی پێشوو ئەوەیە کە لەلایەن چەند توێژەرێکەوە پێداچوونەوەو
مەهدی عینایەت وەرگێڕانی: ڕاڤین کامەران میل فەیلەسووفێکی بەناوبانگی ئینگلیزی بوو، لە ساڵی ١٨٠٦ لە لەندەن لەدایکبووە. “جەیمز میل”ـی باوکی لە نووسەران و ڕەخنەگرانی سەردەمی خۆی
بەشی یەکەم دارسیا نارڤەیز وەرگێڕانی: ژیر دانا لە سەردەمەکانی پێشتردا و لە سەرەتای مێژوودا جیاواز لە ئێستا، کۆمەڵگاکانی ناو مرۆڤایەتی بە ڕێژەی ٩٠٪ کۆمەڵگای بچووک
لۆرێن هۆڵ وەرگێڕانی: ژیر دانا پڕۆژەی سیاسەت لە کرۆکی خۆیدا بریتییە لەو پڕۆژەیەی کە لە هەوڵی دروستکردنی کۆمەڵگادایە بە بەکارهێنانی کۆمەڵێک تاک. ئەم پڕۆژەیە بەردەوام
جیهاد محەمەد بە بڕوای من سیاسەتی پەروەردەیی، ئەو ڕێبازە هونەرییەیە کە لە سیستمی پەروردەدا دەگیرێتەبەر. سیاسەت لە پەروەردەدا واتە پەروەردە لە خزمەت و بەرژەوەندی سیاسەتدا
یۆڤال نوح هەراری* وەرگێڕانی لە ئینگلیزییەوە: پەیڕەو ئەنوەر ساڵی پێشکەوتنە زانستییەکان و شکستە سیاسییەکان، دەتوانین چ شتێکی لێوە فێر بین بۆ داهاتوو؟ چۆن بتوانین ساڵێکی کۆڤید